Tiêu chuẩn là gì? Một số tiêu chuẩn phổ biến ở Việt Nam

Các tiêu chuẩn (tiếng Anh là Standard) là kiến thức được đúc kết từ những chuyên gia hàng đâu hiểu biết nhu cầu của khách hàng, thị trường, các bên liên quan. Nó được coi là công cụ mạnh mẽ để giúp đổi mới xu thế, tăng năng suất trong hoạt động của tổ chức. Vậy để áp dụng hiệu quả tiêu chuẩn, chúng ta cần nắm được những nội dung cơ bản sau

1.Tiêu chuẩn là gì?

Tiêu chuẩn là quy định về đặc tính kỹ thuật và yêu cầu quản lý dùng làm chuẩn để phân loại, đánh giá sản phẩm, hàng hoá, dịch vụ, quá trình, môi trường và các đối tượng khác trong hoạt động kinh tế - xã hội nhằm nâng cao chất lượng và hiệu quả của các đối tượng này.

Về bản chất, tiêu chuẩn là cách thống nhất để làm một điều gì đó. Có thể là về sản phẩm, quản lý quá trình, cung cấp dịch vụ hoặc vật tư - các tiêu chuẩn có thể gồm phạm vi rộng lớn, các hoạt động được thực hiện bởi các tổ chức, và được sử dụng bởi khách hàng của họ.

Tiêu chuẩn được coi là công cụ mạnh mẽ để giúp đổi mới xu thế, tăng năng suất

2. Vai trò của tiêu chuẩn

Tiêu chuẩn có thể bao trùm hàng loạt các lĩnh vực trong đời sống xã hội như xây dựng, công nghệ, quản lý, sức khỏe, …. Khi cung cấp những cơ sở đáng tin cậy để các bên chia sẻ những kỳ vọng tương tự sản phẩm, dịch vụ. Từ đó đem lại các lợi ích gồm:

• Thúc đẩy thương mại;
• Cung cấp khuôn mẫu cho việc đạt được tính kinh tế, hiệu quả cùng khả năng tương tác;
• Tăng cường bảo vệ cũng như sự tin cậy từ người tiêu dùng;
• Làm việc hiệu quả hơn, hạn chế các sản phẩm lỗi với tiêu chuẩn quản lý chất lượng;
• Giảm thiểu các tác động từ môi trường, chất thải, bền vững hơn với tiêu chuẩn quản lý môi trường;
• Giảm tai nạn lao động tại nơi làm việc với tiêu chuẩn an toàn sức khỏe nghề nghiệp;
• Giữ an toàn cho các thông tin nhạy cảm với tiêu chuẩn bảo mật;
• Cắt giảm tiêu thụ năng lượng với tiêu chuẩn năng lượng;
• Và còn nhiều lợi ích khác liên quan với những tiêu chuẩn tương ứng;…

Xem thêm: Chứng nhận hợp quy vật liệu xây dựng | Thông tin chi tiết

3. Tính chất của tiêu chuẩn

Các tiêu chuẩn, quy định được đề ra về sản phẩm, dịch vụ hay quá trình được áp dụng trên nguyên tắc tự nguyện. Các tiêu chuẩn này thường được tạo nên bởi một tổ chức công bố dưới dạng văn bản để mọi người tự nguyện áp dụng.

Tuy mang nguyên tắc tự nguyện nhưng sẽ có một phần hoặc toàn bộ tiêu chuẩn cụ thể sẽ phải bắt buộc áp dụng khi có hướng dẫn cụ thể trong văn bản quy phạm pháp luật.

Theo Luật Tiêu chuẩn và Quy chuẩn kỹ thuật, tiêu chuẩn bao gồm 05 loại sau:

Loại 1: Tiêu chuẩn cơ bản

Tiêu chuẩn này đặt ra các yêu cầu về đặc tính được áp dụng chung cho một phạm vi rộng hoặc chứa đựng các quy định chung cho một lĩnh vực cụ thể.

Loại 2: Tiêu chuẩn thuật ngữ

Đây là tiêu chuẩn đưa ra các quy định về tên gọi và khái niệm cụ thể cho các đối tượng của các hoạt động trong lĩnh vực tiêu chuẩn.

Loại 3: Tiêu chuẩn yêu cầu kỹ thuật

Với tiêu chuẩn này thì nó sẽ quy định về mức, chỉ tiêu và yêu cầu về mặt kỹ thuật đối với các đối tượng nằm trong lĩnh vực liên quan đến tiêu chuẩn.

Loại 4: Tiêu chuẩn phương pháp thử

Tiêu chuẩn sẽ đề ra các phương pháp thử cụ thể cho các đối tượng đang hoạt động trong các lĩnh vực tiêu chuẩn. Sẽ có rất nhiều phương pháp đáp ứng các mục đích và nhu cầu khác nhau:

• Phương pháp kiểm tra
• Phương pháp xác định
• Phương pháp khảo nghiệm
• Phương pháp lấy mẫu
• Phương pháp giám định về mức, chỉ tiêu và yêu cầu về mặt kỹ thuật.
• Phương pháp phân tích
• Phương pháp đo

Loại 5: Tiêu chuẩn ghi nhãn, bao gói, vận chuyển và bảo quản

Tiêu chuẩn này sẽ quy định những yêu cầu liên quan đến ghi nhãn, bao gói, vận chuyển và bảo quản sản phấm của các đối tượng đang hoạt động trong các lĩnh vực tiêu chuẩn.

TCVN là tiêu chuẩn được áp dụng một cách tự nguyện tuy nhiên QCVN được quy định bắt buộc phải tuân thủ

4. Một số tiêu chuẩn phổ biến tại Việt Nam

Tiêu chuẩn phổ biến

Đặc điểm

Tiêu chuẩn Việt Nam - TCVN

Được xây dựng bởi Viện Tiêu chuẩn Chất lượng Việt Nam (thuộc Tổng cục Tiêu chuẩn Đo lường chất lượng),các bộ, ngành tổ chức và được công bố bởi Bộ Khoa học và Công nghệ.

Tiêu chuẩn cơ sở - TCCS

Là những tiêu chuẩn về sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ, quá trình hoặc môi trường do người đứng đầu Cơ sở xây dựng và công bố để áp dụng trong các hoạt động của cơ sở.

Tiêu chuẩn quốc tế ISO

Là tiêu chuẩn được xây dựng và ban hành bởi một một tổ chức tiêu chuẩn quốc tế hoặc một tổ chức quốc tế có hoạt động trong lĩnh vực tiêu chuẩn. Hiện nay, ở nước ta tiêu chuẩn quốc tế ISO phổ biến về hệ thống quản lý bao gồm các tiêu chuẩn như ISO 22000, ISO 9001, ISO 45001, ISO 14001, ISO 27001,…

Quy chuẩn kỹ thuật Việt Nam - QCVN

Là tiêu chuẩn quy định về mức giới hạn của đặc tính kỹ thuật và yêu cầu quản lý mà sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ, quá trình, môi trường và các đối tượng khác trong hoạt động kinh tế - xã hội phải tuân thủ để bảo đảm an toàn, vệ sinh, sức khỏe con người, bảo vệ động vật, thực vật, môi trường, bảo vệ lợi ích và an ninh quốc gia, quyền lợi của người tiêu dùng và các yêu cầu thiết yếu khác.

Trên đây là những thông tin quan trọng về tiêu chuẩn, hy vọng qua đây Quý bạn đọc đã có cái nhìn tổng quan về định nghĩa, vai trò, tính chất của tiêu chuẩn Mọi yêu cầu về dịch vụ tư vấn, chứng nhận tiêu chuẩn như chứng nhận ISO 9001, chứng nhận ISO 14001,… Quý khách hàng vui lòng liên hệ chúng tôi qua:

• Thông tin liên hệ: Công ty CP Chứng nhận và Kiểm định Vinacontrol
• Trụ sở Hà Nội: số 41 Nguyễn Thượng Hiền - phường Nguyễn Du - quận Hai Bà Trưng - Hà Nội
• Chi nhánh Đà Nẵng: số 66 Võ Văn Tần - phường Chính Gián - quận Thanh Khê - Đà Nẵng
• Chi nhánh Hồ Chí Minh: 225 Nguyễn Xí - phường 13 - Quận Bình Thạch - Hồ Chí Minh
• Hotline miễn cước 1800.6083 email: [email protected]

Tiêu chuẩn

Câu hỏi:

Tiêu chuẩn là gì?

Trả lời:

Tiêu chuẩn là quy định về đặc tính kỹ thuật và yêu cầu quản lý dùng làm chuẩn để phân loại, đánh giá sản phẩm, hàng hoá, dịch vụ, quá trình, môi trường và các đối tượng khác trong hoạt động kinh tế - xã hội nhằm nâng cao chất lượng và hiệu quả của các đối tượng này.

Tiêu chuẩn do một tổ chức công bố dưới dạng văn bản để tự nguyện áp dụng. (theo Luật Tiêu chuẩn và Quy chuẩn kỹ thuật - 2006)

Quy chuẩn

Câu hỏi:

Quy chuẩn là gì?

Trả lời:

Quy chuẩn kỹ thuật là quy định về mức giới hạn của đặc tính kỹ thuật và yêu cầu quản lý mà sản phẩm, hàng hoá, dịch vụ, quá trình, môi trường và các đối tượng khác trong hoạt động kinh tế - xã hội phải tuân thủ để bảo đảm an toàn, vệ sinh, sức khoẻ con người; bảo vệ động vật, thực vật, môi trường; bảo vệ lợi ích và an ninh quốc gia, quyền lợi của người tiêu dùng và các yêu cầu thiết yếu khác.

Quy chuẩn kỹ thuật do cơ quan nhà nước có thẩm quyền ban hành dưới dạng văn bản để bắt buộc áp dụng. (theo Luật Tiêu chuẩn và Quy chuẩn kỹ thuật - 2006)